Các yếu tố tác động đến đà giảm của thị trường giai đoạn này và đâu là nguyên nhân chính?
Tính đến ngày 18/05/2024, P/E của VN-Index đạt 12,12 lần, gần bằng mức P/E trung bình 10 năm (12 lần) và thấp hơn mức P/E trung bình 5 năm (13,5 lần).
1. Định giá thị trường – Gần sát mức hấp dẫn lịch sử
Tính đến ngày 18/05/2024, P/E của VN-Index đạt 12,12 lần, gần bằng mức P/E trung bình 10 năm (12 lần) và thấp hơn mức P/E trung bình 5 năm (13,5 lần).
Đánh giá:
Mức P/E hiện tại cho thấy thị trường đang được định giá hợp lý, nếu không muốn nói là hấp dẫn, trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết nếu vẫn duy trì khoảng 15% năm 2024-2025.
Trong lịch sử, những giai đoạn P/E rơi gần vùng trung bình 10 năm thường đi kèm với các cơ hội phục hồi mạnh mẽ trong trung và dài hạn.
2. Thanh khoản trước Tết – Hiệu ứng mùa vụ rõ rệt
Dữ liệu thống kê cho thấy thanh khoản của thị trường thường giảm trong giai đoạn trước Tết Nguyên đán:
Số liệu lịch sử:
Trong các năm từ 2009 đến 2024, thanh khoản trung bình của thị trường giảm khoảng 15-20% trong tháng cận Tết, phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư.
Sau Tết: Thị trường thường ghi nhận mức tăng trưởng thanh khoản 20-30% với VN-Index tăng trung bình 5-10% trong tháng đầu tiên sau kỳ nghỉ.
Nguyên nhân chính có thể: Giai đoạn cận Tết, nhà đầu tư thường rút tiền để chuẩn bị chi tiêu lễ hội, hoặc thận trọng chờ đợi các tín hiệu mới từ thị trường.
Do đó, đà giảm hiện tại phần lớn mang tính chất mùa vụ, không phản ánh sự suy yếu nội tại của thị trường.
3. Tỷ giá và biến số từ chính trường Hoa Kỳ
Một trong những lo ngại gần đây là vấn đề tỷ giá, nhưng các diễn biến gần nhất cho thấy đây chưa phải là rủi ro nghiêm trọng:
Tỷ giá đã hạ nhiệt nhanh. Sự can thiệp của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã giúp ổn định tâm lý nhà đầu tư, giảm áp lực lên tỷ giá.
Dự báo đồng USD sẽ suy yếu. Các chuyên gia nhận định rằng chỉ số USD INDEX hiện đang cao hơn giá trị thực và sẽ có xu hướng giảm trong nửa cuối năm 2025. Điều này đồng nghĩa, trong ngắn hạn, tỷ giá không còn là yếu tố cản trở thị trường.
Ngoài ra, biến số lớn từ chính trường Hoa Kỳ – khi ông Donald Trump chính thức nhận chức Tổng thống vào ngày 20/1 – có thể mang đến cả cơ hội và rủi ro. Những chính sách kinh tế ban đầu của ông Trump sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý và dòng tiền trên thị trường toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
4. Chiến lược đầu tư: Hành động khi cơ hội xuất hiện
Duy trì tỷ trọng tiền mặt cao >50% để linh hoạt tham gia thị trường khi các tín hiệu tích cực xuất hiện, đặc biệt sau kỳ nghỉ Tết.
Tập trung vào các cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng
Nhóm cổ phiếu ưu tiên:
Công nghệ: FPT – Tăng trưởng lợi nhuận ổn định, hưởng lợi từ chuyển đổi số.
Ngân hàng: CTG, STB, TCB – Tăng trưởng tín dụng ổn định, định giá hấp dẫn.
Xây dựng & đầu tư công: HHV, FCN, VCG, HPG với câu chuyện tăng trưởng GDP 2025 2 chữ số trong bối cảnh dư địa giảm lãi suất không còn, động lực chính tới từ chính sách tài khóa.
Hành động: Lập danh sách theo dõi và canh mua khi giá cổ phiếu tiếp cận các vùng hỗ trợ mạnh.
Kết luận
Nếu không có rủi ro bất ngờ từ hệ thống như đột ngột tăng lãi suất hỗ trợ tỷ giá vv.. Chúng tôi đánh giá đà giảm hiện tại của thị trường chủ yếu xuất phát từ tâm lý thận trọng và yếu tố mùa vụ. Với mức định giá hợp lý (P/E 12,12 lần), dòng tiền sau Tết và kỳ vọng ổn định tỷ giá, đây là thời điểm lý tưởng để chuẩn bị chiến lược đầu tư, tích lũy cổ phiếu chất lượng và nắm bắt cơ hội khi thị trường phục hồi.
Góc nhìn của tác giả, không khuyến nghị mua/bán.